غرفه های شرکت های پتروشیمی بخشی از این نمایشگاه بود، بخش دیگر اما مربوط به صنایع پایین دستی هستند، صنایعی که اکثر آن ها با تامین خوراکشان از همان شرکت های پتروشیمی انواع فراورده ها را تولید می کنند و شاید بتوان گفت که هدف ذاتی این دست نمایشگاه ها معرفی همین صنایع پایین دستی است که برخی از آن ها در صورت حمایت می توانند تولیدات خود را متنوع تر و گسترده تر کنند و علاوه بر بی نیاز کردن کشور به واردات برخی اقلام، به اشتغال زایی نیز کمک کنند. شرکت هایی که به پشتوانه تامین خوراکشان از سوی شرکت های پتروشیمی می توانند انواع کارگاه ها و کارخانه ها را از قبیل لوله سازی، بسته بندی، لاستیک سازی، تولید لوازم بهداشتی، مبلمان، مواد شوینده، پلاستیک ها و انواع دستگاه ها برای تولید بسیاری از محصولات با مواد اولیه تامین شده از شرکت های پتروشیمی راه اندازی کنند.

در اغلب کشورهای صاحب نام در حوزه پتروشیمی ، این صنعت جهت اشتغال زایی شناخته نمی شود و احداث یک پتروشیمی با اولویت اصلی ایجاد شغل، به دلیل هزینه های بالای راه اندازی واحدهای تولیدی آن، چندان توجیه اقتصادی ندارد اما اگر یک پله پایین تر برویم یعنی جایی که کارخانه های کوچکتر انواع محصولات را با استفاده از مواد اولیه پتروشیمیایی تولید می کنند، معادلات تغییر خواهد کرد.

در صنایع پایین دستی هزینه راه اندازی خط تولید یک محصول بسیار پایین تر است و علاوه بر ارزان تر بودن دستگاه ها، خوراک این کارخانه ها به شکل راحت تری تامین می شود و مشکلات و خطرات در روند تولید این محصولات در مقایسه با خط تولید محصولات پتروشیمایی بسیار پایین تر است.

یکی از مزیت هایی که سرمایه گذاران برای راه اندازی یک کارگاه یا کارخانه به دنبال آن می گردند، تامین خوراک از نزدیک ترین تولید کننده و با کمترین قیمت است، مزیتی که باعث کاهش هزینه ها و سودآوری بیشتر می شود و در حالی که این مزیت در دو هاب پتروشیمی ایران یعنی عسلویه و بندرماهشهر بیشتر از هرجای دیگری دیده می شود، اما شاهد آن هستیم که بندرماهشهر کمترین سهم را از این بازار پرسود دارد و این مزیت که همان نزدیکی به تامین کننده مواد اولیه(شرکت های پتروشیمی) بوده، مغفول مانده است.

کم نیستند کسانی که در بندرماهشهر توانایی مالی برای راه اندازی صنایع پایین دستی را دارند و با کمی ترغیب و مانع زدایی از پیش روی آن ها می شود امید به ایجاد تحولی در این حوزه داشت، تحولی که یکی از بزرگترین معضلات منطقه که همان بیکاری است را تا حدود زیادی برطرف می کند اما گاهی کار چنان سخت می شود که سرمایه گذاران عطای راه اندازی کسب و کار در منطقه را به لقای آن می بخشند.

شهرستان بندرماهشهر از غرفه های نمایشگاه ایران پلاست در حوزه صنایع پایین دستی بی بهره بود و همین موضوع نشان می داد که چقدر امکان انجام کار در این حوزه وجود داشته و در این سال ها تنها توجهمان به این بوده که چند نفر دیگر را می توان در یکی از شرکت های پتروشیمی بکار گرفت

در اولویت قرار دادن جوانان بومی برای استخدام در شرکت های پتروشیمی و تشویق سرمایه گذاران برای سرمایه گذاری در صنایع پایین دستی و ایجاد تسهیلات برای آن ها، دو بالی هستند که در کنار هم می توانند گره اشتغال و بیکاری در شهرستان بندرماهشهر را باز کنند و صرفا ایجاد فشار برای بکار گیری چند نفر در شرکت های پتروشیمی کاری از پیش نخواهد برد.

احسان خجسته‌فرد

کارشناس رسانه و کسب و کار الکترونیک