خورنا|باقر گل فر:چگونه قطر بزرگترین تولیدکننده LNG جهان شد؟ چرا فجیره بزرگترین مرکز بانکرینگ (سوخت‌رسانی به شناورها) در جهان شده است؟ عربستان چرا سالهاست در بازار پتروشیمی آقایی می‌کند؟ عراق چطوری دومین غول نفتی اوپک شد؟
توسعه صنعت نفت در خاورمیانه از یک قانون نانوشته تبعیت می‌کند و کلیدواژه این قانون نانوشته تعداد «شیوخ» بوده که در آهنگ توسعه صنعت نفت کشورها تاثیرگذار است، تعداد «شیوخ» یعنی چی؟ یکی از مدیران ارشد انی ایتالیا بهمن ماه ۸۹ در حاشیه افتتاح فاز دوم توسعه میدان نفتی دارخوین در مقایسه وضعیت سرمایه گذاری در ایران و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس می‌گفت: در کشورهای همسایه برای توافق بر سر توسعه فقط کافی است با یک شیخ به توافق برسید اما در ایران با ۱۰۰۰ شیخ هم مذاکره کنید بازهم دستیابی به توافق دور از دسترس است.
ازدیاد تعداد شیوخ مدعی پس از گرفتن گریبان توسعه صنعت نفت، این روزها دامن هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس را هم گرفته و این هلدینگ حالا که در مسیر توسعه اصولی قرار گرفته هزار و یک صاحب و مدعی پیدا کرده و از بین مدعیان کسی هم پیدا نمی‌شود که به این پرسش‌ها پاسخ بدهد که هلدینگی که امسال شده نگین انگشتر صنعت پتروشیمی ایران، مهر ماه ۱۳۹۲ چه وضعی داشت؟ نسبت تولید به ظرفیت نصب شده پتروشیمی‌های هلدینگ خلیج فارس چند درصد بود؟ کدام یک از شرکت‌ها سودآور بودند؟ امکان بهره برداری از کدام یک از طرح‌های روی زمین مانده وجود داشت؟ و پرسش‌های متعددی که هیچ کدام از مدعیان شجاعت پاسخگویی به آنها را ندارند.
در رمزگشایی مسیر پر فراز و نشیب بلوغ توسعه و تکمیل زنجیره‌های ارزش در هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس فقط کافی اسامی تعدادی از طرح‌ها را در ذهن مرور کنیم، پالایشگاه گاز بیدبلند خلیج فارس، NGL3200، پتروشیمی ایلام، گچساران، دهدشت، هنگام (طرح پتروشیمی مشترک با اندونزی)، آپادانا (طرح پتروشیمی مشترک با ونزوئلا)، این نام‌ها همگی «مرثیه» هایی بودند که از وزیر نفتی به وزیر دیگر به میراث می‌رسید و هر کدام از وزرا سناریوهایی را برای اجرای آنها می‌نوشتند و دست آخر اجرای سناریوها نتیجه‌ای که به همراه نداشت که فقط پرونده روی پرونده از فساد، تخلف، دزدی و اختلاس از دل این طرح‌های روی زمین مانده در دستگاه قضائی بازگشایی می شد.
۵۰ ماه از تغییر و تحولات مدیریتی هلدینگ خلیج فارس می‌گذرد و در طول این ۵۰ ماه تمامی طرح‌های روی زمین مانده پتروشیمی و یا تامین کننده خوراک پتروشیمی در صف راه اندازی و بهره برداری قرار گرفتند. نگاهی به پیشرفت طرح های در دست اجرا تا پایان دی ماه امسال خالی از لطف نیست، پالایشگاه بیدبلند خلیج فارس ۶۹ درصد، فاز دوم توسعه ایلام ۹۰ درصد، پتروشیمی گچساران ۴۵ درصد، هنگام ۵۰ درصد، لردگان ۸۴ درصد، NGL 3200 حدود ۳۱ درصد و در کنار از آب و گل درآمدن تمامی این پروژه نسبت تولید به ظرفیت نصب شده از ۶۸ درصد مهر ۹۲ امروز به ۸۷ درصد رسیده است.
البته این پایان یک ماجراجویی حساب شده و هوشمندانه در بزرگترین هلدینگ پتروشیمی ایران نیست و برای نخستین بار در تاریخ ۵۴ ساله صنعت پتروشیمی کشور قرار است بزرگترین زنجیره ارزش تولید با جمع آوری گازهای همراه میادین نفتی غرب کارون اجرا شود و گازهایی که سوخته می شود با انجام سه مرحله تکمیل زنجیره ارزش ابتدا به اتان، سپس اتیلن و در نهایت گریدهای متنوع اتیلن گلایکول‌ها تبدیل خواهند شد.
هنوز نمی‌دانیم که چهار سال قبل که زنگنه می‌گفت: «ژنرال‌ها باید به صنعت نفت بازگردند منظورش کدام یک از مدیران این صنعت پر حرف و حدیث بود؟» اما به خوبی می‌دانیم که «تیکی تاکای» بیژن زنگنه و عادل نژادسلیم در صنعت پتروشیمی شکل گرفته و بعد از خروج «محمدرضا نعمت زاده» از صنعت پتروشیمی، حالا معماری نوین این صنعت ارزش آفرین در حال شکل گیری است. مهم نیست که شیوخ مدعی چه می‌گویند، اما تاریخ صنعت پتروشیمی شهادت خواهد داد که «عادل نژادسلیم» اگر بنا بر ادعای شیوخ مدعی ژنرال نباشد، قطعا یک هنرمند توانمند است، هنرمندی که در صنعتی با هزار و یک شیخ، خاک تحویل می‌گیرد و پتروشیمی تحویل می‌دهد/انرژی نیوز